Το δόγμα Μονρόε του εικοστού πρώτου αιώνα και η Ευρώπη

Το Δόγμα Μονρόε ήταν η εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ από τις 2 Δεκεμβρίου του 1823 έως και τις 6/4/1917, οπότε και οι ΗΠΑ αποφάσισαν να συμμετέχουν στον Α' παγκόσμιο πόλεμο στο πλευρό της τότε Αντάντ. Η συγκεκριμένη εξωτερική πολιτική, όπως εισήχθη στο δημόσιο διάλογο από τον τότε πρόεδρο των ΗΠΑ Τζέιμς Μονρόε και τον τότε υπουργό εξωτερικών, Τζον Κουίνσι Άνταμς, ήταν ένα λιτό και σαφές δόγμα, με κύριο του σκοπό την αντιμετώπιση του ευρωπαϊκού επεκτατισμού: «Οι ΗΠΑ δεν ανακατεύονται στις υποθέσεις ξένων και δη ευρωπαϊκών κρατών και αναμένουν από τις μεγάλες δυνάμεις της Ευρώπης να μην ανακατεύονται στις δικές τους υποθέσεις»!

Από την 6/4/1917 όμως που ο πρόεδρος των ΗΠΑ Γούντροου Ουίλσον «διέβη το Ρουβίκωνα» εισάγοντας τις ΗΠΑ στον «μεγάλο πόλεμο», τα πάντα άλλαξαν! Ο παρεμβατικός ρόλος των ΗΠΑ στις ευρωπαϊκές υποθέσεις, υπήρξε από τότε καθοριστικός. Όμως η ακόμα ιμπεριαλιστική τότε Ευρώπη, δεν ήταν έτοιμη να δεχτεί τα πρωτοπόρα «14 σημεία» του προέδρου Ουίλσον ούτε να επιτρέψει στην Κοινωνία των Εθνών (πρόδρομος του ΟΗΕ) να επιτύχει τον σκοπό του, γινόμενος τοποτηρητής της ειρήνης ανά τον κόσμο!

Ύστερα, ελέω και του περίφημου «κραχ» του 1929, οι ΗΠΑ, με τον χαρισματικό Φραγκλίνο Ρούσβελτ στην ηγεσία τους, έδωσαν και πάλι προτεραιότητα στο να ξεπεράσουν τη μεγάλη αυτή εσωτερική κρίση και πράγματι με την αξιοθαύμαστη επιμονή και ικανότητα που τους χαρακτηρίζει, οι ΗΠΑ ξεπέρασαν και αυτή τη μεγάλη κρίση. Πάρα ταύτα, το ξεκίνημα του Β' παγκοσμίου πολέμου, βρήκε τις ΗΠΑ αυστηρά ουδέτερες, προς μεγάλη δυσαρέσκεια των ευρωπαϊκών κρατών που αντιστέκονταν στην λαίλαπα του ναζισμού και του ολοκληρωτισμού.

Στις 7/12/1941 όμως, μετά την περίφημη επίθεση των ατρόμητων Ιαπώνων στο Περλ Χάρμπορ _για την οποία έχουν ειπωθεί πολλά ως προς το κατά πόσο «μη αναμενόμενη» υπήρξε_ οι ισορροπίες και πάλι άλλαξαν και οι ΗΠΑ εντάχθηκαν στον πόλεμο, δημιουργώντας πολλά προβλήματα στον άξονα του κακού (Ναζιστική Γερμανία, Φασιστική Ιταλία και Ιαπωνία). Η δε συμβολή των ΗΠΑ στην τελική νίκη των δημοκρατικών συμμάχων είναι αδιαμφισβήτητη και αξιομνημόνευτη, έστω και εάν η αίγλη του νικητή αμαυρώθηκε από το έγκλημα της Χιροσίμα και του Ναγκασάκι, για το οποίο οι Αμερικάνοι ακόμα ισχυρίζονται πως ήταν ένα αναγκαίο κακό, το οποίο και διασφάλισε την μη ύπαρξη ευρείας κλίμακας πολέμου έως και σήμερα!

Φτάνοντας στο πολυπόθητο σήμερα λοιπόν, μέσω της ίδρυσης του ΝΑΤΟ και μέσω διαφόρων δύσκολων συγκυριών η Ευρώπη μέχρι και την εκλογή Τραμπ χάνει κάθε ίχνος αξιοπιστίας και ανεξαρτησίας και γίνεται ένα πιστό ακολούθημα των ΗΠΑ. Ένα άχαρο και μη υπολογίσιμο από τους εχθρούς της "sidekick" για να μιλήσουμε με Χολιγουντιανή ορολογία. Μία πολιτική ένωση και οντότητα γεωπολιτικά αδύναμη και διχασμένη (βρετανικό brexit) η οποία βασίζει την ασφάλεια και την ευημερία της σε ξένες και όχι στις δικές της δυνάμεις. Πιο συγκεκριμένα, η ενέργεια της προέρχεται από το ρωσικό φυσικό αέριο ή το αμερικανικό LNG ή από την Τουρκία, τη στιγμή που η Ελλάδα και η Κύπρος διαθέτουν ενεργειακό πλούτο ο οποίος θα μπορούσε να λύσει το ενεργειακό ζήτημα της Ευρώπης για δεκαετίες, ενώ η αμυντική και εξωτερική πολιτική της Ε.Ε. έως και σήμερα, επαφίεται αποκλειστικά στην καλή θέληση των ΗΠΑ.

Σήμερα λοιπόν, η εκλογή Τραμπ ουσιαστικά θέτει τη Γηραιά Ήπειρο, στο περιθώριο των διεθνών εξελίξεων και την αναγκάζει να δει στον καθρέφτη το ρυτιδιασμένο πρόσωπο της. Την αναγκάζει να δει πως το γεροδεμένο της σώμα_ η τρομερή πολεμική της μηχανή και η τολμηρή εξωτερική πολιτική δηλαδή_ που την κατέστησαν το κέντρο του κόσμου για πολλούς αιώνες, έχει πλέον πλαδαρέψει και δεν προκαλεί φόβο, αλλά αδιαφορία στην καλύτερη περίπτωση και οίκτο στη χειρότερη!

Με τον πόλεμο της Ουκρανίας να οδεύει στο τέλος του λοιπόν, η Ευρώπη έχει πληρώσει ένα βαρύτατο τίμημα για τη μη προσπάθεια της να αποτρέψει τον καταστροφικό αυτό πόλεμο και για την μετέπειτα εντυπωσιακά ενεργή εμπλοκή της. Καθώς λοιπόν η θυσία της εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας και της μέχρι σήμερα στενής «ευρωατλαντικής» συμμαχίας, αναθερμαίνει τις σχέσεις ΗΠΑ και Ρωσίας και καθώς η Κίνα αναδύεται πλέον ως η πιο ισχυρή οικονομικά μεγάλη δύναμη, η Ευρώπη καλείται να εκκινήσει από το ΜΗΔΕΝ! Το νέο δόγμα Μονρόε, όπως το έχει διατυπώσει πολλάκις ο Ντόναλντ Τραμπ, είναι σαφές. Οι ΗΠΑ δεν ανακατεύονται με τις υποθέσεις της Ευρώπης και αναμένουν από αυτήν να μάθει να προσέχει μόνη της τον εαυτό της, και να μην περιμένει τα πάντα από αυτές. Το ερώτημα είναι, η Ευρώπη δύναται να πετύχει κάτι τέτοιο; Η Ευρώπη μπορεί να επιβιώσει μόνη της στον νέο «αυτοκρατορικό» κόσμο που αναδύεται;

Προσωπική μου άποψη είναι πως ναι. Θεωρώ πως η Γηραιά Ήπειρος, εάν και δεν μπορεί να ξαναγίνει το κέντρο της οικουμένης, μπορεί να γίνει και πάλι μία πολιτική ένωση αξιοσέβαστη και ισχυρή. Θεωρώ πως εάν η Ε.Ε. αποκτήσει όπως συζητείται πλέον εντόνως ενιαίο αμυντικό δόγμα και ευρωπαϊκό στρατό, στον οποίο θα συμμετέχουν όλα τα μέλη της ανεξαιρέτως, εάν η Ε.Ε. μπορέσει να βοηθήσει ενεργά τις Ελλάδα και Κύπρο να αξιοποιήσουν τον ενεργειακό τους πλούτο προς όφελος του συνόλου της Ευρώπης τότε ναι, υπάρχει ελπίδα! Εάν η Ε.Ε. κατορθώσει να αποκτήσει ξανά έναν ενιαίο και αδιάρρηκτο πολιτισμικό δεσμό με συνδετικό κρίκο τον «χριστιανισμό» και της ελληνορωμαϊκές αξίες, εάν η Ε.Ε. κατορθώσει να αποκαταστήσει το αίσθημα της ασφάλειας στους πολίτες της με μία αυστηρή μεταναστευτική πολιτική και  απελάσεις παρανόμως εισελθόντων λαθρομεταναστών με εγκληματική δραστηριότητα ή αντιδυτικές απόψεις, εάν η Ε.Ε. αποκτήσει ξανά ισχυρή βιομηχανία και μπορέσει να γίνει «πωλητής» και όχι «αγοραστής» αμφιβόλου ποιότητας κινεζικών ειδών, τότε ναι, υπάρχει ελπίδα!

Ναι όλα αυτά δεν είναι ούτε εύκολα ούτε γίνονται από τη μία στιγμή στην άλλη, μα τα μεγαλύτερα και πιο δύσκολα ταξίδια, ξεκινούν αρκεί να πάρεις την απόφαση να μπεις στο πλοίο της δόξας, όπως το έκανε ο Χριστόφορος Κολόμβος το 1492, ανακαλύπτοντας έναν νέο κόσμο. Οι πιο δύσκολες «Ιθάκες», κατακτούνται αν όπως ο Οδυσσέας, σταθείς σε όλους τους ενδιάμεσους προορισμούς, χωρίς να ξεχνάς τον κύριο στόχο και προορισμό σου, που είναι η επιστροφή στην Ιθάκη και στον δικό σου παράδεισο. Και ναι, η Ευρώπη μπορεί να γίνει ο παράδεισος των Ευρωπαίων, αρκεί να αποκτήσει ξανά ισχυρό αποτύπωμα στον κόσμο. Ναι η Ευρώπη μπορεί να γίνει ξανά αξιοσέβαστη και μεγάλη, αν ξεκινήσει να σέβεται τον εαυτό της και να μην εκλιπαρεί τον οίκτο καμίας μεγάλης δύναμης. Εάν ξεκινήσει να είναι εταίρος και όχι υποτακτικός ξένων δυνάμεων, με ξένα και συγκρουόμενα συμφέροντα. Εάν αποκτήσει επιτέλους, μετά από τόσες δεκαετίες ολιγωρίας, ισχυρό αμυντικό δόγμα και ενιαία πολιτισμική συνείδηση από την Πολωνία έως την Ελλάδα!

Το νέο δόγμα Μονρόε λοιπόν και ένας νέος «αυτοκρατορικός» κόσμος, είναι πλέον θλιβερή πραγματικότητα. Μία πραγματικότητα την οποία οι Ευρωπαίοι πρέπει να αντιμετωπίσουμε, όχι «κλαίγοντας», αλλά γινόμενοι επιτέλους ένα και επιστρέφοντας στις ρίζες μας, κερδίζοντας πίσω την ανεξαρτησία μας, την αξιοπιστία μας και φυσικά το αίσθημα της ασφάλειας και της ευημερίας. ΖΗΤΩ Η ΕΛΛΑΣ, ΖΗΤΩ Η ΕΥΡΩΠΗ!